Triển khai điều tra, khảo sát hiện trạng hệ sinh thái rạn San hô Vườn quốc gia Bái Tử Long đợt I năm 2020

Thực hiện Kế hoạch số 183/KH-VQG ngày 16/04/2020 của Ban quản lý Vườn quốc gia Bái Tử Long về “Điều tra, khảo sát hiện trạng hệ sinh thái rạn San hô Vườn quốc gia Bái Tử Long đợt I năm 2020”. Từ ngày 18 - 20/4/2020, Đoàn công tác của Ban quản lý Vườn quốc gia Bái Tử Long dưới sự chỉ đạo của đồng chí Phạm Xuân Phương - Trưởng phòng Bảo tồn biển, đất ngập nước đã tiến hành khảo sát hiện trạng rạn San hô nhằm đánh giá một số tác động có thể gây tổn thương nên hệ sinh thái tại các khu vực: Mặt phía Đông hòn Vành Con, Vụng cây Bàng 1,2 và 3, hòn Chầy Chầy, phía Bắc cụm đảo Đá Ẩy. Thông qua đợt khảo sát lần này, đã có thêm những thông tin, số liệu mới rất có giá trị về sự phân bố, độ phủ san hô; đây là tiền đề để triển khai các đợt điều tra, khảo sát tiếp theo, đồng thời là cơ sở đề xuất áp dụng các biện pháp bảo tồn, phát triển rạn San hô trong thời gian tới tại Vườn quốc gia Bái Tử Long.

Sau 03 ngày khảo sát với sự nỗ lực của các thành viên, Đoàn công tác đã hoàn thành được cơ bản các mục tiêu theo Kế hoạch đề ra cũng như có thêm những phát hiện mới tại các địa điểm lần đầu tiên khảo sát tại các khu vực như: Vụng cây Bàng 1,2,3; phía Bắc cụm đảo Đá Ẩy. Tại khu vực hòn Chầy Chầy được khảo sát mới được khám phá có nhiều nét đặc biệt. Các thành viên đã khảo sát toàn bộ khu vực phát hiện thấy xung quanh được bao phủ bởi rạn San hô được hình thành ở chân rạn cách 1 - 3m đến xuống dưới độ sâu 6m nước. Toàn cảnh San hô được quan sát giống như “một rừng mưa nhiệt đới” với rất nhiều loài San hô khác nhau như: San hô cành, San hô sừng và San hô cứng được phân bố vừa tập trung thành các rạn lớn và phân bố rải rác. Chính vì đa dạng các loài San hô nên đã thu hút động vật thủy sinh như: Nhóm cá rạn, sinh vật đáy (Hải sâm, Cầu gai, Bàn mai...), đến kiếm ăn và quần tụ. Đoàn khảo sát đã ghi nhận được hình ảnh đàn cá màu sắc sặc sỡ tự do bơi lượn xung quanh rạn San hô. Những thông tin và hình ảnh đoàn khảo sát ghi nhận được trong đợt khảo sát vừa qua có ý nghĩa quan trọng về khoa học và du lịch sinh thái. Về mặt khoa học: Giúp cho chúng ta có thể tiến hành nghiên cứu sâu hơn về đa dạng loài san hô và các loài sinh vật sống trong khu hệ; cho phép chúng ta thực hiện những đề tài dự án để có thể khoanh vùng nghiên cứu bảo vệ tốt hơn từ đó sẽ tạo điều kiện thuận lợi để các loài sinh vật sinh trưởng và phát triển làm tăng giá trị đa dạng sinh học trong Vườn quốc gia. Những khám phá mới này đã mang lại giá trị to lớn cho việc phát triển các loại hình du lịch sinh thái như: Nghỉ dưỡng trên biển, lặn ngắm San hô...đây cũng là những hoạt động phù hợp với hướng đi chung của các khu bảo tồn biển, Vườn quốc gia trên cả nước đang hướng đến hiện nay.

Bên cạnh những giá trị khoa học và du lịch vô cùng độc đáo đó vẫn còn tồn tại sự tác động không hề nhỏ do ý thức của một số người dân khai thác, đánh bắt thủy hải sản gây tác động đến các khu vực này như: Tại hòn Vành con và hòn Chầy Chầy các thành viên của đoàn khảo sát vẫn phát hiện thấy có ngư cụ là lưới đáy được người dân thả dưới chân rạn của khu hệ san hô. Điều này tác động không nhỏ tới rạn San hô và các loài sinh vật đang sinh sống. Vì vậy rất cần có các biện pháp tích cực khoanh vùng bảo vệ nghiêm ngặt tại các khu vực trên để sinh cảnh thiên nhiên sinh động này không bị hủy hoại và ngày càng sinh trưởng phát triển.

Dưới đây là một số hình ảnh về san hô và hoạt động điều tra, khảo sát:

Tác giả: Trần Hoài Nam