Điều tra hệ sinh thái vùng triều

Thực hiện Chương trình công tác năm 2020 của Ban quản lý Vườn quốc gia Bái Tử Long về nhiệm vụ điều tra, giám sát hệ sinh thái vùng triều. Phòng Bảo tồn biển, đất ngập nước đã tham mưu xây dựng và chủ trì tổ chức thực hiện kế hoạch nghiên cứu này trong thời gian từ ngày 25 đến 29/5/2020; phối hợp với phòng Bảo tồn biển, đất ngập nước có các thành viên là đại diện các trạm kiểm lâm Vườn quốc gia Bái Tử Long và 03 thành viên Hội đồng quản lý Phương án chia sẻ lợi ích. Các vị trí điều tra, giám sát đợt này tại các đảo Ba Mùn, Hòn Vành, Sậu đông, Trà Ngọ thuộc Vườn quốc gia Bái Tử Long. Tập trung tiến hành nghiên cứu trong Hệ sinh thái vùng triều với 03 sinh cảnh chính như: Sinh cảnh bãi Cồn đá, sinh cảnh cồn cát, sinh cảnh thực vật ngập mặn; mục đích chính là nhằm đánh giá sự biến động về trữ lượng, thành phần loài động vật đáy thông qua việc thu thập mẫu vật và phân tích số liệu các loài động vật đáy ở các kích thước lớn macrobenthos, trung bình mesobenthos và nhỏ microbenthos tham gia sinh sống trong Hệ sinh thái vùng triều.

Nhóm điều tra đã sử dụng phương pháp thiết lập các mặt cắt và lập 03 ô khung định lượng diện tích 1m² có kích thước 1mx1m tại các vùng cao triều, trung triều, hạ triều của khu vực nghiên cứu. Tiến hành quan sát, thu mẫu các loài sinh vật để phân loại, đo đếm số lượng và cân trọng lượng của từng loài, phân tích nhận định theo các tiêu chí loài chiếm ưu thế, loài có giá trị kinh tế cao và loài quý hiếm.

Kết quả điều tra tại 02 sinh cảnh: Sinh cảnh bãi cồn cát tọa độ (E004820044 N02326181 - E00480588 N02322854) phát hiện 22 loài, trong đó có 04 loài chiếm ưu thế là: Hà cồn, ốc Đá, ốc vặn, ốc Màu và 04 loài có giá trị kinh tế cao: Sá sùng Sipunculus nudus Linneaus, ghẹ, ốc Đá Turbo bruneus, ốc Màu Monodonta labio; tại khu vực điều tra chưa phát hiện loài quý hiếm. Đối với sinh cảnh bãi cồn đá tọa độ (E00487377 N02336129 - E00486629 N02332255) đã phát hiện 21 loài trong đó có 03 loài chiếm ưu thế: Ốc Đá Turbo bruneus, ốc Màu, Hải sâm đen và 05 loài có giá trị kinh tế cao: Bào ngư chín lỗ Haliotis disversicolor, Cầu gai Arbacia lixula gratilla, Hải sâm đen Black Sea Cucumber, ốc Đá Turbo bruneus, ốc Màu Monodonta labio, phát hiện 01 loại quý hiếm là Bào ngư chín lỗ Haliotis disversicolor. Tại sinh cảnh bãi cồn đá thuộc hệ sinh thái vùng triều đảo Sậu đông có tọa độ (E00492954 N02347570) phát hiện 19 loài, trong đó có 04 loài chiếm ưu thế: Ốc Đá Turbo bruneus, ốc Màu, Ốc nhảy da vàng Strombus canarium; có 05 loài có giá trị kinh tế cao: Bào ngư chín lỗ Haliotis disversicolor, Cầu gai Arbacia lixula gratilla, Hải sâm đen Black Sea Cucumber, ốc Đá Turbo bruneus, ốc Màu Monodonta labio.

Qua kết quả điều tra hệ sinh thái vùng triều tại khu vực đảo Ba Mùn và đảo Sậu đông cho thấy có sự tương đồng về loài và sự phân bố giữa các loài trong các sinh cảnh. Nhóm công tác đã so sánh với kết quả điều tra hệ sinh thái vùng triều năm 2019 các loài sinh vật biển tại các khu vực điều tra không có sự biến động hay suy giảm nguồn lợi; mặt khác các loài thủy sản như: Ốc Đá Turbo bruneus, ốc Màu Monodonta labio có mật độ tăng cao hơn năm trước.

Điều tra hệ sinh thái vùng triều là nhiệm vụ quan trọng trong công tác bảo tồn đa dạng sinh học biển của Ban quản lý Vườn quốc gia Bái Tử Long. Thông qua kết quả điều tra, giám sát hàng năm có thể đánh giá được sự biến động của các loài sinh vật biển tại khu vực quản lý, bảo tồn; đồng thời đề xuất những giải pháp nhằm duy trì, bảo vệ và phát triển các loài sinh vật biển trong Vườn quốc gia Bái Lử Long.

Dưới đây là một số hình ảnh về hoạt động điều tra, giám sát:

Lập ô điều tra trên vùng triều 

Cập nhật số liệu và xử lý kết quả 

Tác giả: Bùi Hữu Cường