Hội nghị phối hợp, hợp tác giữa Vườn quốc gia Bái Tử Long và Trung tâm Nhiệt đới Việt – Nga về thực hiện khảo sát sinh thái và đa dạng sinh học

Trong khuôn khổ đề tài E-3.1 1 “Nghiên cứu tổ chức cấu trúc - chức năng của các hệ sinh thái biển ven bờ phục vụ bảo tồn, phục hồi và sử dụng bền vững” Ngày 30/7/2024, tại Ban Quản lý Vườn quốc gia Bái Tử Long tổ chức Hội nghị phối hợp, hợp tác giữa Vườn quốc gia Bái Tử Long và Trung tâm Nhiệt đới Việt – Nga về thực hiện nghiên cứu các hệ sinh thái biển tại Vườn quốc gia Bái Tử Long, nhiệm vụ “Đánh giá trạng thái các hệ sinh thái biển Vịnh Bắc Bộ, bán đảo  Hải Vân - Sơn Chà, các vùng ven bờ Thanh Hóa, Quảng Ngãi, Phú Yên và quần đảo Thổ Chu; thử nghiệm trồng san hô” trong khuôn khổ đề tài khoa học và công nghệ hỗn hợp Việt – Nga mã số E-3.1 “Nghiên cứu tổ chức cấu trúc - chức năng của các hệ sinh thái biển ven bờ phục vụ bảo tồn, phục hồi và sử dụng bền vững” của Trung tâm nhiệt đới Việt - Nga thực hiện tại khu vực biển thuộc Vườn quốc gia Bái Tử Long.

Đồng chí Đinh Sỹ Nguyên – Phó Giám đốc Ban phát biểu khai mạc Hội nghị

Về phía đại diện Vườn quốc gia Bái Tử Long có đồng chí Đinh Sỹ Nguyên – Phó Giám đốc Ban, cùng các đồng chí là Trưởng các phòng Ban chuyên môn; Về phía Trung tâm Nhiệt đới Việt – Nga có TS. Hoàng Thị Thùy Dương, chủ nhiệm đề tài - Phó Viện trưởng Viện sinh thái Nhiệt đới Việt Nga phía Việt Nam; TS. Đỗ Hữu Quyết–Trưởng đoàn; TS. Deart Yury Vladimirovich (Thành viên), TS. Zvonareva Sophia Sergeevna (Thành viên), TSKH. Grebelnyi Sergei Dmitrievich (Thành viên), KS. Savinkin Oleg Vladimirovich (Chủ nhiệm đề tài phía Nga), KS. Antokhina Tatiana Igorevna (Thành viên); Đại diện Sở Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn; Đại diện UBND xã Hạ Long.

Với mục tiêu hợp tác, phối hợp triển khai, thực hiện khảo sát sinh thái và đa dạng sinh học trong khuôn khổ đề tài E-3.1 giữa Vườn quốc gia và Trung tâm Nhiệt đới Việt Nga. Đây được xem là nhiệm vụ khoa học tiếp theo mà Vườn quốc gia Bái Tử Long và Trung tâm nhiệt đới Việt – Nga phối hợp thực hiện trong lĩnh vực nghiên cứu khoa học và công nghệ. Nằm trong Kế hoạch Hợp tác giữa Vườn quốc gia Bái Tử Long và Trung tâm Nhiệt đới Việt – Nga giai đoạn năm 2024-2026 và những giai đoạn tiếp theo. Theo kế hoạch, hai bên sẽ tiến hành hợp tác trong lĩnh vực nghiên cứu khoa học, đánh giá tiềm năng, hiện trạng, bản đồ và cơ sở dữ liệu dịch vụ hệ sinh thái động thực vật thuộc Vườn quốc gia Bái Tử Long thuộc Đề tài E-3.1 “Nghiên cứu tổ chức cấu trúc - chức năng của các hệ sinh thái biển ven bờ phục vụ bảo tồn, phục hồi và sử dụng bền vững” tại khu vực biển thuộc Vườn quốc gia Bái Tử Long.

Đồng chí Nguyễn Văn Hùng – Trưởng phòng Bảo tồn biển, đất ngập nước Báo cáo tổng quan về Vườn quốc gia Bái Tử Long – Vườn Di sản ASEAN

Vườn quốc gia Bái Tử Long diện tích là 15.783 ha trong đó diện tích biển chiếm 9.658 ha và 6.125 ha đảo nổi. Vườn nằm trong hệ thống Vườn di sản ASEAN có tính đa dạng sinh học cao với 06 hệ sinh thái đặc trưng, và đã được các nhà khoa học thống kê đến 2.415 loài, trên cạn 1.195 loài và sinh vật biển 1.220 loài và 108 loài trong sách đỏ Việt Nam, nhiều loài sinh vật biển có giá trị cao như Bào ngư, Sá Sùng, Cầu gai, Hải sâm. Rạn san hô có 106 loài trong 12 họ, 10 ha thảm cỏ biển. Trong 34 Vườn quốc gia đã thành lập trên toàn quốc, Bái Tử Long là Vườn quốc gia có các hệ sinh thái độc đáo về các giá trị về cảnh quan môi trường, đa dạng sinh học, văn hoá nhân văn do có cả hợp phần biển và phần đảo nổi. Là Vườn quốc gia thứ 6 của Việt Nam và thứ 38 của hệ thống Vườn di sản ASEAN

Đồng chí Đinh Sỹ Nguyên – Phó Giám đốc Ban báo cáo sơ bộ tình hình triển khai nhiệm vụ khoa học và kết hợp với Trung tâm Nhiệt đới Việt – Nga

Thực hiện biên bản ghi nhớ hợp tác giữa BQL Vườn quốc gia Bái Tử Long và Trung tâm Nhiệt đới Việt – Nga ký ngày 19/01/2024 trong 5 năm với 11 đầu nhiệm vụ, đến nay đã và đang triển khai 02 nhiệm vụ, gồm: (1) Nghiên cứu thử nghiệm trồng phục hồi san hô bị suy thoái tại khu vực biển Vườn quốc gia Bái Tử Long bằng phương pháp phân vi mảnh, (2) Nghiên cứu tổ chức cấu trúc – chức năng của các hệ sinh thái biển ven bờ phục vụ bảo tồn, phục hồi và sử dụng bền vững.

Trên cơ sở đề xuất của Trung tâm Nhiệt đới Việt – Nga, sự cần thiết về cơ sở vật chất phục vụ cho yêu cầu nghiên cứu, BQL Vườn quốc gia Bái Tử Long đã báo cáo UBND Tỉnh xin chủ trương cho phép Trung tâm Nhiệt đới Việt – Nga xây dựng Trạm nghiên cứu tổng hợp biển trong ranh giới Vườn Quốc gia Bái Tử Long nhằm mục đích nghiên cứu khoa học, đánh giá tiềm năng, hiện trạng, bản đồ và cơ sở dữ liệu dịch vụ hệ sinh thái động thực vật thuộc Vườn quốc gia Bái Tử Long. 

Đồng chí Phạm Quốc Việt – Trưởng phòng Khoa học và Hợp tác quốc tế phát biểu ý kiến tại Hội nghị

TS. Đỗ Hữu Quyết Trung tâm Nhiệt đới Việt - Nga phía Việt Nam
 phát biểu ý kiến tại Hội Nghị

Trong hội nghị TS. Đỗ Hữu Quyết đã giới thiệu về Trung tâm Nhiệt đới Việt – Nga, mục tiêu về phát triển bền vững, phát triển xanh, trên cơ sở các nghiên cứu phục vụ phát triển kinh tế xã hội ở vùng biển ven bờ Việt Nam. Với những thành tựu của những năm trước và triển vọng nghiên cứu các nội dung: (1) Giới thiệu về Trung tâm Nhiệt đới Việt – Nga, mục tiêu về phát triển bền vững, phát triển xanh, trên cơ sở các nghiên cứu phục vụ phát triển kinh tế xã hội; (2) Kiểm kê và mô tả thành phần loài của quần xã sinh vật; (3) Nghiên cứu các mối quan hệ sinh học phức tạp giữa các sinh vật tạo nên các quần xã nhiệt đới với hiệu suất cao nhất trên hành tinh của chúng ta; (4) Xây dựng các biện pháp khoa học để bảo vệ và phục hồi các rạn san hô.

TS. Deart Yury Vladimirovich Trung tâm Nhiệt đới Việt – Nga đại diện phía Nga phát biểu tại Hội Nghị

Đại diện phía Nga Tiến sỹ Deart Yury Vladimirovich thông tin về sự đa dạng đối với san hô tại miền Bắc Việt Nam, có sự đa dạng sinh học cao. Trái ngược với quan điểm địa sinh học vốn được chấp nhận rộng rãi rằng phần phía Bắc của bờ biển lục địa Việt Nam có sự nghèo nàn về hệ động vật. Ngược lại, do sự kết hợp độc đáo của các yếu tố phi sinh học, các quần thể sinh vật ban đầu có tính đa dạng sinh học cao đã phát triển ở đây. Với mục tiêu của kế hoạch với mục đích thu thập, phân tích DNA để có đánh giá về tính biến đổi di truyền.

Ông Đoàn Quang Chiến, Phó Chi cục trưởng Chi cục Thủy sản, Sở Nông nghiệp và PTNT phát biểu ý kiến tại Hội Nghị

Ông Đoàn Quang Chiến đã đánh giá sự cần thiết của sự kế thừa các sản phẩm, kết quả của tỉnh Quảng Ninh và mong muốn đa dạng hóa sản phẩm nghiên cứu, mở rộng đối tượng nghiên cứu của Đề tài “Nghiên cứu tổ chức cấu trúc - chức năng của các hệ sinh thái biển ven bờ phục vụ bảo tồn, phục hồi và sử dụng bền vững” gồm các đối tượng thủy sản. Cập nhật bổ sung các chủ trương của tỉnh; Bổ sung đánh giá tổng quan làm rõ mối liên hệ, liên kết giữa các hoạt động phục hồi bảo tồn và phát triển bền vững với liên ngành; Sản phẩm đề tài có những khuyến cáo để giữ gìn đa dạng sinh học, phục hồi hệ sinh thái; Xây dựng bộ dữ liệu và dự báo công tác bảo tồn đa dạng sinh học; Đề xuất bổ sung nâng cấp, mở rộng hoặc xây dựng các hệ sinh thái ven bờ để bảo vệ và phát triển; Số hóa trên bản đồ, phân bố, số lượng hệ sinh thái; Xác định cụ thể vị trí và diện tích đề xuất xây dựng Trạm, lưu ý khu vực biển ngoài 06 hải lý và thuộc loại đất rừng nào, lưu ý diện tích khu vực biển thuộc phân khu nào của khu bảo tồn biển.

Đồng chí Đinh Sỹ Nguyên – Phó Giám đốc Ban kết luận tại Hội Nghị

Trên cơ sở các ý kiến của các vị đại biểu, đồng chí Đinh Sỹ Nguyên đã tóm lược và nhấn mạnh 4 nội dung chính: (1) Trong 5 năm, Vườn định hướng triển khai 11 nhiệm vụ, đề nghị các đơn vị quản lý Nhà nước có những hướng dẫn để đoàn công tác triển khai; (2) Hằng năm, BQL Vườn Quốc gia Bái Tử Long sẽ phối hợp với Trung tâm Nhiệt đới Việt – Nga đề xuất các nhiệm vụ theo thực tế địa phương và các cơ quan quản lý Nhà nước có những đề xuất để phục vụ quản lý ngành để ưu tiên nguồn lực nghiên cứu cho tỉnh Quảng Ninh để phục vụ công tác quản lý và định hướng phát triển kinh tế, xã hội; (3) Giai đoạn tới, tập trung đẩy mạnh số hóa tài nguyên đa dạng sinh học của Vườn lên không gian mạng hình thành cơ sở dữ liệu số và công trình khoa học, phát huy giá trị các hệ sinh thái của Vườn Quốc gia Bái Tử Long phục vụ hoạt động nghiên cứu khoa học, phát triển bền vững ; (4) Tiếp tục đề xuất chủ trương xây trạm nghiên cứu tổng hợp biển.

Hội nghị đã thành công tốt đẹp, là yếu tố quan trọng thúc đẩy sự hợp tác ngày càng phát triển giữa Vườn quốc gia Bái Tử Long, các cơ quan hữu quan tỉnh Quảng Ninh và Trung tâm Nhiệt đới Việt - Nga.

Tác giả: Nguyễn Hải Phong