Thực hiện Kế hoạch số 532/KH-VQG ngày 12/9/2025 của Ban Quản lý Vườn quốc gia Bái Tử Long, từ ngày 17 đến 22/9/2025; Phòng Bảo tồn biển, đất ngập nước đã tổ chức đợt giám sát động vật đáy trong hệ sinh thái vùng triều lần thứ hai trong năm 2025.
Các hoạt động được triển khai tại sáu khu vực tiêu biểu của Vườn gồm: Cái Lim Cạn, Bãi Bà Biếng, Chương Di, Vụng Chuối, Miếu Danh – Hầm Pháo và Mắp Vượn. Đây là những vùng có đặc điểm sinh thái điển hình, đại diện cho các dạng địa hình và quần xã sinh vật đặc trưng của hệ sinh thái vùng triều Bái Tử Long.
Mục tiêu của đợt giám sát nhằm đánh giá hiện trạng, trữ lượng và thành phần loài của các loài thủy sinh vật đáy, đặc biệt chú trọng tới các loài nguy cấp, quý, hiếm và có giá trị kinh tế cao, qua đó xác định đặc tính phân bố và biến động của chúng theo không gian, thời gian, phục vụ công tác bảo tồn đa dạng sinh học lâu dài.
Nhóm nghiên cứu tiến hành thu mẫu tại 48 ô định vị được xác lập bằng phần mềm VTools Survey Pro kết hợp thiết bị định vị GPS, bảo đảm độ chính xác cao trong quá trình xác định vị trí và thu thập dữ liệu. Tại mỗi ô mẫu có diện tích 1m², nhóm giám sát thu gom toàn bộ sinh vật đáy để phân loại, đếm số lượng, cân khối lượng và ghi chép, tổng hợp số liệu.
Ảnh xác định ô định vị
Kết quả phân tích cho thấy, mật độ và sinh lượng trung bình của sinh vật đáy năm 2025 đều tăng so với năm 2024. Trong đó, khu vực Vụng Chuối có mức tăng mật độ cao nhất đạt 9,37 con/m²; tiếp đến là Cái Lim Cạn với 6 con/m².
Về sinh lượng, khu vực Cái Lim Cạn ghi nhận mức tăng mạnh nhất 39,79 g/m², tiếp đến là Miếu Danh – Hầm Pháo tăng 21,49 g/m², trong khi khu vực Bãi Bà Biếng có mức tăng thấp nhất 2,63 g/m².
Ảnh thu mẫu và xác định khối lượng mẫu
So sánh với năm 2024 – thời điểm hệ sinh thái bị ảnh hưởng nặng nề do bão YAGI – kết quả năm 2025 cho thấy sự phục hồi rõ rệt của quần thể sinh vật đáy, phản ánh điều kiện tự nhiên, môi trường vùng triều đã ổn định và thuận lợi hơn cho sinh vật sinh trưởng, phát triển.
Trong quá trình thực hiện, nhóm nghiên cứu gặp một số khó khăn do đặc thù địa hình bãi triều đá, thời tiết mưa, sương sớm và việc mất mốc định vị do tác động của thủy triều và sóng gió. Tuy nhiên, với sự chủ động và kinh nghiệm từ các năm trước, đơn vị đã khắc phục khó khăn, hoàn thành đúng tiến độ kế hoạch.
Từ kết quả đạt được, Phòng Bảo tồn biển, đất ngập nước đề xuất Ban Quản lý Vườn quốc gia tiếp tục quan tâm đầu tư nguồn lực về nhân lực, trang thiết bị và kinh phí cho công tác giám sát định kỳ hằng năm. Hoạt động này không chỉ giúp cập nhật dữ liệu khoa học phục vụ quản lý, bảo tồn đa dạng sinh học, mà còn góp phần quan trọng vào định hướng phát triển bền vững nguồn lợi thủy sản vùng triều Vườn quốc gia Bái Tử Long trong những năm tới.
Tác giả: Phạm Xuân Hiệu
