Ban Quản lý Vườn Quốc gia Bái Tử Long vừa hoàn thành đợt thu thập nguồn giống đợt 2 năm 2025, tập trung vào loài cây Dổi (Michelia tonkinensis) quý hiếm. Hoạt động này nhằm mục tiêu thu thập nguồn giống phục vụ gieo ươm bảo tồn các loài thực vật rừng quý hiếm tại Vườn Quốc gia Bái Tử Long.

Thực hiện Kế hoạch số 432/KH-VQG ngày 04/8/2025, từ ngày 21-25/8/2025, Phòng Khoa học và Hợp tác quốc tế đã triển khai thu thập nguồn giống tại đảo Ba Mùn và đảo Trà Ngọ Lớn. Với các phương pháp khoa học như quan sát, khoanh vùng cây mẹ, kiểm tra chất lượng quả và ghi nhận dữ liệu chi tiết, đã thu hái được khoảng 2000 hạt Dổi đạt tiêu chuẩn tại đảo Trà Ngọ Lớn. Tuy nhiên, tại đảo Ba Mùn, không ghi nhận sự xuất hiện của loài cây Dổi.

Cây Dổi phân bố tại đảo Trà Ngọ lớn (Michelia tonkinensis)

Quá trình thực hiện gặp nhiều khó khăn do địa hình hiểm trở, thảm thực vật dày đặc, sự hiện diện của côn trùng và hậu quả từ cơn bão Yagi năm 2024. Đặc biệt, việc không tìm thấy cây con tái sinh tự nhiên của loài Dổi tại các khu vực khảo sát cho thấy khả năng tái sinh của loài này đang ở mức thấp, nguyên nhân được xác định do điều kiện môi trường không thuận lợi, tác động của ngoại cảnh và yếu tố sinh học.

Ghi chép các chỉ số cây Dổi mẹ

Để nâng cao hiệu quả công tác bảo tồn các loài thực vật nói chung cũng như loài cây Dổi tại Vườn quốc gia Bái Tử Long, cần triển khai điều tra nhằm đánh giá thời gian ra hoa, kết quả và thời gian quả chín để có cơ sở triển khai hoạt động thu hái nguồn giống loài cây này trong thời gian tới. Đồng thời, việc sưu tập và nhập nguồn hạt giống Dổi từ các khu vực khác có điều kiện sinh thái tương tự là cần thiết để tăng cường nguồn giống cho công tác gieo ươm và hỗ trợ chương trình trồng rừng cây gỗ lớn. Việc số hóa toàn bộ thông tin thành cơ sở dữ liệu GIS cũng được đề xuất để theo dõi dài hạn về tình hình phân bố, đặc điểm sinh trưởng, đặc điểm vật hậu của một số cây mẹ và khả năng tái sinh. Cuối cùng, nghiên cứu tác động của biến đổi khí hậu lên khả năng ra quả của cây Dổi là yếu tố then chốt để điều chỉnh chiến lược bảo tồn phù hợp.

Hạt Dổi sau khi thu hái về được phân loại

Hoạt động thu thập nguồn giống cây Dổi là một phần quan trọng trong nỗ lực bảo tồn đa dạng sinh học của Vườn Quốc gia Bái Tử Long, góp phần vào việc hoàn thành chiến lược phát triển lâm nghiệp bền vững của tỉnh Quảng Ninh.

Tác giả: Nguyễn Văn Khánh