Thực hiện Kế hoạch số 455/KH-VQG ngày 15/8/2025 của Ban Quản lý Vườn quốc gia Bái Tử Long; Phòng Bảo tồn biển, đất ngập nước đã triển khai chương trình giám sát, đánh giá chất lượng môi trường nước biển đợt 2 năm 2025 tại 04 khu vực đại diện gồm Thung Soi Nhụ, Tây đảo Lỗ Hố, Trà Ngọ lớn (Cái Đé) và Hòn Vành. Đây là hoạt động giám sát định kỳ nhằm theo dõi biến động các yếu tố môi trường biển, phục vụ công tác bảo tồn đa dạng sinh học và quản lý tài nguyên thủy sinh tại khu vực Vườn quốc gia Bái Tử Long.
Công tác giám sát được tiến hành tuân thủ các quy định kỹ thuật quan trắc môi trường theo Thông tư số 10/2021/TT-BTNMT của Bộ Tài nguyên và Môi trường. Các chỉ tiêu được đo đạc bao gồm nhiệt độ nước, pH, độ mặn, nồng độ oxy hòa tan (DO) và độ đục (NTU). Việc thu mẫu được thực hiện tại các tầng nước khác nhau, từ tầng mặt, giữa cột nước đến tầng sát đáy, nhằm phản ánh chính xác hiện trạng môi trường của cả vùng nước hở và vùng vụng, áng kín – những kiểu thủy vực đặc trưng của hệ sinh thái biển Vườn quốc gia Bái Tử Long.
Đoàn công tác tiến hành lấy mẫu nước biển tại vị trí quan trắc
Kết quả quan trắc cho thấy các thông số môi trường đều nằm trong ngưỡng cho phép theo quy chuẩn chất lượng nước biển ven bờ (QCVN 10:2023/BTNMT). Nhiệt độ nước tại các điểm khảo sát dao động từ 23,5 đến 25,8°C, phản ánh đặc điểm khí hậu cuối mùa hè với điều kiện ổn định, thuận lợi cho sự phát triển của sinh vật biển. Độ mặn trung bình đạt 26,8‰, ít biến động giữa các khu vực, thể hiện đặc trưng vùng biển ven bờ Quảng Ninh ổn định và ít chịu tác động của nguồn nước lục địa. Nồng độ oxy hòa tan đạt trung bình 6,43 mg/l, cao hơn ngưỡng tối thiểu 5 mg/l, đảm bảo điều kiện sống cho các loài thủy sinh. Độ pH dao động trong khoảng 7,2 – 7,7, nằm trong giới hạn cho phép (6,5–8,5), cho thấy môi trường không bị ô nhiễm bởi các nguồn thải công nghiệp hay sinh hoạt. Độ đục dao động từ 2,3 – 6,0 NTU, trung bình 3,9 NTU, cao nhất tại khu vực Soi Nhụ – nơi chịu ảnh hưởng dòng chảy ven bờ mạnh hơn.
Sử dụng các loại thiết bị đo mẫu nước biển và ghi chép chỉ số đo được và biểu số liệu
Nhìn chung, kết quả giám sát khẳng định môi trường nước biển tại Vườn quốc gia Bái Tử Long vẫn duy trì ổn định, chất lượng nước tốt, đáp ứng tiêu chuẩn phục vụ nuôi trồng thủy sản và bảo tồn sinh vật biển. Không phát hiện dấu hiệu bất thường hay ô nhiễm do nguồn thải. Điều này thể hiện hiệu quả trong công tác quản lý, giám sát và bảo vệ môi trường biển của đơn vị trong thời gian qua.
Bên cạnh kết quả tích cực, báo cáo cũng chỉ ra một số khó khăn cần khắc phục như hệ thống thiết bị quan trắc đã sử dụng lâu năm, cần được bảo dưỡng, hiệu chuẩn định kỳ; đội ngũ nhân lực làm công tác giám sát môi trường còn mỏng và chưa được đào tạo chuyên sâu; trong khi đó các yếu tố môi trường biển mang tính mùa vụ, đòi hỏi công tác theo dõi phải được duy trì thường xuyên, liên tục để đánh giá chính xác biến động theo thời gian.
Để nâng cao hiệu quả trong thời gian tới, cần tăng cường đầu tư trang thiết bị và công nghệ quan trắc hiện đại, tổ chức các khóa đào tạo, tập huấn nhằm nâng cao năng lực cho đội ngũ cán bộ làm công tác giám sát môi trường nước biển. Đồng thời, tiếp tục mở rộng hợp tác với các viện, trung tâm nghiên cứu trong và ngoài nước như Viện Sinh thái Nhiệt đới, Trung tâm Nhiệt đới Việt – Nga để chia sẻ kinh nghiệm, công nghệ và nguồn lực phục vụ công tác điều tra, đánh giá môi trường biển.
Kết quả thu được từ đợt giám sát nước biển đợt 2 năm 2025 là cơ sở khoa học quan trọng giúp theo dõi, đánh giá xu hướng biến động môi trường biển trong ranh giới Vườn quốc gia Bái Tử Long. Hoạt động này không chỉ phục vụ công tác quản lý và bảo tồn tài nguyên biển, mà còn góp phần định hướng các biện pháp bảo vệ, sử dụng hợp lý tài nguyên thiên nhiên, hướng tới mục tiêu phát triển bền vững hệ sinh thái biển của khu vực.
Tác giả: Đào Thu Thuỷ
