Thực hiện Kế hoạch số 488/KH-VQG ngày 27 tháng 8 năm 2025 của Ban Quản lý Vườn quốc gia Bái Tử Long, từ ngày 12 đến ngày 16 tháng 9 năm 2025, đoàn công tác của Phòng Khoa học và Hợp tác quốc tế đã tiến hành giám sát các ô định vị lâm học tại đảo Ba Mùn nhằm đánh giá tình hình sinh trưởng, phát triển và đa dạng sinh học của rừng tự nhiên.
Kết quả theo dõi cho thấy tầng cây cao tại các ô định vị đều có xu hướng sinh trưởng ổn định và phát triển tích cực. Các chỉ tiêu quan trọng như đường kính ngang ngực (D1.3), chiều cao vút ngọn (Hvn), tổng tiết diện ngang (Gi/ha) và trữ lượng rừng (M/ha) đều tăng so với năm 2023. Trong đó, khu vực Vụng Ổ Lợn đạt trữ lượng cao nhất với 88,56 m³/ha, thể hiện khả năng sinh trưởng mạnh và ổn định của quần thể rừng tự nhiên. Khu vực Táu Mặt Quỷ và Vạn Lau cũng ghi nhận mức tăng trưởng đáng kể, chứng minh rừng đang phát triển tốt và có xu hướng phục hồi mạnh mẽ sau ảnh hưởng của cơn bão Yagi năm 2024.
Đo đường kính D1.3
Chỉ số phong phú loài Margalef (d) được tính toán tại các ô tiêu chuẩn dao động từ 4,51 đến 7,08, phản ánh mức độ đa dạng sinh học rất cao. Hầu hết các khu vực đều được xếp loại “rất phong phú” theo thang đánh giá của Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn. Trong đó, khu vực Rừng Cây Mẫu đạt chỉ số cao nhất với d = 7,08, thể hiện sự phong phú về thành phần loài, bao gồm nhiều loài cây gỗ bản địa quý như Lim xanh, Táu mặt quỷ, Trâm, Dẻ và Sến mật. Đây là minh chứng rõ nét cho giá trị sinh thái đặc trưng của hệ sinh thái rừng nhiệt đới thường xanh trên đảo Ba Mùn.
Bắn chiều cao và ghi chép số liệu
Tầng cây tái sinh trên đảo có sự phân bố không đồng đều giữa các khu vực nhưng nhìn chung đang phục hồi tốt. Các khu vực Cao Lồ và Táu Mặt Quỷ có mật độ cây tái sinh dày, chất lượng tốt, đa dạng về nguồn gen, chủ yếu tái sinh từ hạt. Trong khi đó, Vạn Lau, Rừng Cây Mẫu và Vụng Ổ Lợn có mật độ tái sinh thấp hơn do bị ảnh hưởng bởi tầng cây bụi và dây leo phát triển mạnh, gây cạnh tranh ánh sáng và dinh dưỡng. Dù vậy, sự xuất hiện liên tục của các loài cây bản địa như Trâm trắng, Táu ruối, Vối thuốc, Ngát… cho thấy quá trình tái sinh tự nhiên đang diễn ra ổn định, hứa hẹn khả năng phục hồi rừng bền vững trong tương lai.
Treo biển cho các cây trong ô định vị lâm học
Dù chịu ảnh hưởng của cơn bão Yagi năm 2024, rừng đảo Ba Mùn đã phục hồi nhanh, mật độ cây và sinh trưởng ổn định, không ghi nhận tác động tiêu cực từ con người. Công tác tuần tra, bảo vệ và khoanh nuôi rừng được duy trì thường xuyên đã góp phần giữ vững sự ổn định của hệ sinh thái và hạn chế các yếu tố gây suy thoái rừng.
Kết quả giám sát cho thấy rừng tự nhiên đảo Ba Mùn đang ở giai đoạn phát triển ổn định, sinh trưởng tốt, đa dạng sinh học cao và cấu trúc rừng bền vững. Đây là cơ sở quan trọng khẳng định hiệu quả của công tác bảo tồn và phục hồi rừng tự nhiên trong Vườn quốc gia Bái Tử Long. Đoàn công tác kiến nghị tiếp tục tăng cường tuần tra, giám sát và tuyên truyền nâng cao nhận thức cộng đồng về bảo vệ rừng; đồng thời đề xuất đầu tư thêm các thiết bị hiện đại như máy đo laser và flycam phục vụ công tác điều tra, giám sát rừng trong điều kiện địa hình phức tạp.
Với những kết quả đạt được, công tác giám sát rừng tại đảo Ba Mùn năm 2025 không chỉ cung cấp số liệu khoa học quan trọng phục vụ công tác quản lý, mà còn khẳng định nỗ lực của Ban Quản lý Vườn quốc gia Bái Tử Long trong việc bảo tồn và phát triển bền vững hệ sinh thái rừng tự nhiên nơi đây.
Tác giả: Nguyễn Văn Khánh
